Planujesz przyjechać do pracy w Norwegii? Chcesz wiedzieć, ile można zarobić w Norwegii? Zastanawia cię, jakie tu obowiązują stawki minimalne i czy nie zarabiasz za mało? A co jeśli w umowie masz o wiele niższą stawkę niż znajomi z takiej samej branży? Dziś piszemy o stawkach minimalnych w Norwegii.
Warto wiedzieć, że od 1 lipca 2021 uregulowano ustawowo stawki minimalne w dziewięciu branżach. Czy to znaczy, że w pozostałych branżach obowiązuje dowolność?
Sprawdźmy.
Stawki minimalne w Norwegii
Regulacja warunków pracy i płacy w kilku branżach miała miejsce po to, by ukrócić praktyki wprowadzania taniej siły roboczej na norweski rynek pracy. Co to oznacza w praktyce?
Oznacza to tyle, że pracownicy z zagranicy (w tym z Polski…) byli traktowani jako owa tania siła robocza. To powodowało obniżenie ich stawek, podczas gdy fachowcy z Norwegii mieli kłopot z pracą. Dotyczyło to nawet doświadczonych na norweskim rynku pracowników m.in. z Polski.
Upowszechniono więc w kilku branżach regulacje z układu zbiorowego, negocjowanego przez związki zawodowe.
Za warunki pracy zgodne z norweskim prawem odpowiada pracodawca lub agencja pracy. Zatrudnianie niezgodne z prawem oznacza problemy – dla firmy, która tę pracę daje, a nie dla pracownika. Pracownik, który czuje się pokrzywdzony w warunkach pracy i płacy może powiadomić Państwową Inspekcję Pracy, a nawet policję. Łamanie prawa pracy oznacza, że pracodawca może być ukarany grzywną, a nawet więzieniem.
Ustawowe stawki minimalne obowiązują w następujących branżach:
- usługach sprzątających,
- budownictwie,
- branży elektrycznej,
- przemyśle rybnym (rybołówstwo i przetwórstwo),
- usługach transportowych,
- rolnictwie i ogrodnictwie,
- hotelarstwie i gastronomii,
- transporcie w turystyce.
- przemyśle stoczniowym i portowym.
Jakie są gwarantowane stawki w poszczególnych branżach?
Układ zbiorowy reguluje stawki minimalne. Ale nie chodzi tylko stawki podstawowe – z prawa wynika często, jakie wynagrodzenie otrzymuje pracownik niewykwalifikowany i bez doświadczenia, a jakie fachowiec w branży. Regulacje dotyczą też czasami kwestii nadgodzin, a także pracy w w godzinach nocnych oraz w święta.
A zatem sprawdźmy szczegóły.
Sprzątanie w Norwegii
Stawka minimalna to 196,04 koron na godzinę.
Dla pracowników poniżej 18-ego roku życia: 146,27 koron
Dodatek za pracę w godzinach nocnych, tj. między godziną 21.00 a 06.00: 26 koron na godzinę.
Praca w budownictwie w Norwegii
Stawka dla pracownika wykwalifikowanego to minimum 220 koron na godzinę.
Pracownicy niewykwalifikowani oraz – to ważne! – bez doświadczenia w branży mają gwarantowaną stawkę 198,30 koron za godzinę.
Pracownicy niewykwalifikowani, ale z przynajmniej udokumentowanym rokiem doświadczenia w branży: 206,50 koron.
Pracownicy nieletni: 132,90 koron.
Branża elektryczna – stawki w Norwegii
Wykwalifikowani elektrycy z uprawnieniami, wykonujący prace specjalistyczne: stawka minimalna to 225,15 koron za godzinę.
Pozostali pracownicy: 196,47 koron.
Dodatek za pracę dwuzmianową: 38,28 koron na godzinę do stawki podstawowej. Dodatek za pracę na trzy zmiany: 61,47 koron.
Przemysł rybny – ile zarobię?
Pracownik wykwalifikowany w rybołówstwie zarabia minimum 205,55 koron na godzinę. Pracownik produkcyjny w przetwórstwie zarabia minimum 193,55 koron.
W tej branży pracownicy nieletni mają gwarantowaną płacę minimalną 164,44 koron na godzinę. Ale jeśli do pracy trafia 17-stolatek, który już ma doświadczenie, bo przepracował minimum 12 tygodni w branży, to należy mu się taka sama stawka jak dla dorosłego. Do stażu liczy się też szkoła zawodowa.
W tej branży obowiązuje też dodatek za pracę dwuzmianową i jest to minimum 41,11 koron na godzinę. Praca na trzy zmiany: 51,39 koron.
Usługi transportowe (przewóz towarów)
To sprawa jest prosta, a stawka jedna dla wszystkich bez względu na różnice w kwalifikacjach i staż, a także godziny pracy. W Norwegii pracownik branży transportowej, zajmujący się przewozem towarów (nie ludzi) ma gwarantowaną stawkę minimalną 185,50 koron na godzinę.
Rolnictwo i ogrodnictwo – jaka płaca w Norwegii?
Tu stawki są zróżnicowane. Zacznijmy od nieletnich: pomoc w zbiorach i praca wakacyjna nieletnich to stawka 109,40 koron na godzinę.
Dorośli praca czasowa:
- zatrudnieni min. do 12 tygodni: 129,40 koron;
- przy stażu pracy od 12 a 24 tygodni – 134,90 koron;
- staż ponad 24 tygodnie: 149,30 koron.
Osoby zatrudnione na stałe bez kwalifikacji:
- nieletni – 118,90 koron,
- dorośli min. 149,30 koron na godzinę.
Do stażu liczy się też szkoła zawodowa.
Dodatek dla pracowników wykwalifikowanych – nie mniej niż 13 koron na godzinę.
Dodatek dla hodowców zwierząt domowych i pracowników na zastępstwie, z wliczeniem pracy w okresie dni wolnych od pracy, świąt i Nowego Roku: 5 procent do stawki podstawowej na godzinę.
Praktykanci zarabiają nie mniej niż 104,51 koron na godzinę.
Ile można zarobić w hotelarstwie i gastronomii?
Tu również pracować mogą nawet osoby nieletnie:
- 16 lat: min. 114,08 koron na godzinę;
- 17 lat: 123,58 koron;
- od 18 r.ż: 137,84 koron.
Płaca początkowa dla pracownika powyżej 20. roku życia lub dla 18-latka, ale z min. 4 miesiącami doświadczenia – minimum 175,47 koron na godzinę.
Tu można dokonać potrąceń za zakwaterowanie pracownika, ale nie więcej niż 582,16 koron miesięcznie za pojedynczy pokój i 378,64 koron miesięcznie za miejsce w dwuosobowym pokoju.
Pamiętajcie, że większe potrącenia z pensji są niezgodne z prawem!
Wynagrodzenie w transporcie turystycznym
Wynagrodzenie minimalne to 174,12 koron za godzinę.
Jakie są stawki minimalne w norweskim przemyśle stoczniowym?
Kwestia wynagrodzeń w norweskim przemyśle stoczniowym wymaga uwagi, bo jest tu wiele zmiennych, od których zależą stawki minimalne. Ogólnie stawki są następujące:
- Pracownicy wykwalifikowani: Minimum 189,39 koron na godzinę.
- Specjaliści: 180,87 koron.
- Personel pomocniczy: 172,44 koron.
A teraz dodatki.
Dodatek dla pracowników wykwalifikowanych z uwzględnieniem, że muszą ponosić koszty zakwaterowania: nie mniej niż 37,88 koron na godzinę, specjaliści: 36,17 koron, personel pomocniczy: 34,39 koron.
Dodatek za drugą zmianę przy pracy dwuzmianowej przy czasie pracy nie większym niż 36,5 godzin tygodniowo: minimum 20,10 koron na godzinę. Po godzinie 14.00 w soboty i dni przed dniami świątecznymi: 42,96 koron. Po godzinie 14.00 w Wigilię, Sylwestra, Wielkanoc i Zielone Swiątki: 61,58 koron. W godzinach nocnych tj. po godzinie 24.00: 30,84 korony.
Dodatek za drugą zmianę przy pracy trójzmianowej czyli w czasie pracy do 35,5 godzin tygodniowo: minimum 20,72 korony na godzinę. Trzecia zmiana: 32,57 koron. Po godzinie 14.00 w soboty i dni przed dniami świątecznymi: 44,20 koron. Od godziny 14.00 w wieczory specjalne (jw): 63,32 korony.
Dodatek za drugą zmianę w systemie trójzmianowym w czasie 33,6 godzin tygodniowo: Minimum 21,96 koron na godzinę. Trzecia zmiana: 32,57 koron. Po godzinie 14.00 w soboty i dni przed dniami świątecznymi: 46,67 koron. Od godziny 14.00 w wieczory specjalne (jw): 66,91 korony.
Dodatek za nadgodziny: nie mniej niż 94,70 koron na godzinę. Nadgodziny między godziną 21.00 a godziną 06.00 w niedziele i dni świąteczne: 189,39 koron.
To nie wszystko, w sprawie warunków pracy w przemyśle stoczniowym
Osoby pracujące przy budowach statków i w przemyśle stoczniowym mają inaczej niż w innych branżach uregulowany czas pracy. Ogólną zasadą jest, że tydzień pracy nie powinien trwać dłużej niż 37,5 godzin tygodniowo. Przy pracy na zmiany jest to: 36,5 godzin średnio tygodniowo w systemie dwuzmianowym, 35,5 godzin w systemie trójzmianowym i 33,6 godzin na zmianach kontynuacyjnych.
W tej branży osoby oddelegowane do pracy poza miejsce zamieszkania, czyli z zakwaterowaniem, mają gwarantowane przez pracodawcę ponoszenie kosztów podróży w Norwegii. Pracodawca ma zorganizować lub pokryć zorganizowane przez pracownika koszty jego wyżywienia i noclegu.
Dobra wiadomość dla innych branż – kwatery, diety, odzież
Pracownicy z branży usług elektrycznych, budowlanej oraz sprzątającej mają te same prawa w kwestii delegacji służbowych co pracownicy stoczniowi. Dlatego też pracodawca musi pokryć koszty ich transportu, noclegów i zakwaterowania.
Ponadto w transporcie osobowym w turystyce pracodawca ma zorganizować dla pracownika nocleg i wyżywienie lub pokryć takie koszty. W transporcie towarowym pracodawca ma zapłacić stałą stawkę diety za każdy dzień i rozliczać ją za każde rozpoczęte osiem godzin. Dieta jest świadczeniem wolnym od podatku.
Osoby pracujące w przemyśle stoczniowym, w zakładach sprzątających i na budowach mają zostać wyposażeni przez pracodawcę w odpowiedniej jakości i dostosowaną do warunków pracy odzież roboczą oraz obuwie.
Zdjęcie AsiaCultureCenter /Pixabay