Jak przygotować się do pobierania godnej emerytury, w sytuacji, gdy pracowaliśmy w Polsce oraz w Norwegii? I jak sobie poradzić w sytuacji, gdy składki emerytalne były odprowadzane również w innych krajach?
Ile Wam zostało do emerytury? A ile wam zostanie NA emeryturze? Dziś wprowadzamy w temat wniosków o emeryturę w sytuacji, gdy na to świadczenie odkładaliśmy przez lata pracy zawodowej w różnych krajach.
Emerytura zagranicą łatwa do uzyskania?
Polska nie posiada skoordynowanego systemu emerytalnego ze wszystkimi krajami na świecie. Jednakże istnieją pewne zasady, które umożliwiają ubieganie się o świadczenia emerytalne w Polsce, jeśli podatnik który pracował w przeszłości za granicą. Taka możliwość dotyczy tych, którzy pracowali na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) spoza UE, Szwajcarii, a także państw, z którymi Polska zawarła odrębne umowy w dziedzinie zabezpieczenia społecznego.
Jednolite przepisy w krajach unijnych? Niestety nie. Kraje unijne do dziś nie wprowadziły jednolitych zasad dotyczących nabywania prawa do emerytury. Oznacza to, że rodzaje świadczeń emerytalnych jak i warunki ich przyznawania mogą się różnić między poszczególnymi państwami. Tak więc – co logiczne – różnią też w obrębie państw EOG.
Jednakże sytuacja, również w Norwegii nie wygląda wcale źle.
Emerytura w Norwegii
O zasadach przyznawania emerytur w Norwegii pisaliśmy w TYM artykule, przypomnijmy więc teraz to, co najważniejsze.
Emerytura w Norwegii przysługuje, jeśli byliście członkami norweskiego systemu ubezpieczeń Folketrygden minimum 5 lat.
Dobra wiadomość: okres członkowski w Norwegii można łączyć z okresami w innych krajach członkowskich EOG czyli we wszystkich krajach unijnych, a także w krajach EFTA czyli Islandii, Lichtensteinie, Szwajcarii.
Aby skorzystać z takiego rozwiązania, należy mieć przynajmniej rok okresu członkowskiego w Norwegii.
Dalej – ci, którzy w przeszłości byli członkami systemu ubezpieczeń w niektórych krajach spoza EOG, mogą (najprawdopodobniej) połączyć ten okres wraz z okresem członkowskim w Norwegii. Dotyczy to krajów, z którymi Norwegia ma podpisane umowy czyli:
- Wielkiej Brytanii
- i Irlandii Północnej,
a także
- Australii,
- Bośnii i Hercegowiny,
- Chile,
- Czarnogóry,
- Kanady,
- Indii,
- Izraela,
- Quebeku,
- Serbii
- i Turcji.
Emerytura w Unii Europejskiej
Dla uniknięcia konfliktów wynikających z różnic w przepisach krajowych, Unia Europejska wprowadziła prawo koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Reguluje je rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z 29 kwietnia 2004 roku w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, oznaczane jako rozporządzenie WE nr 883/2004. Obowiązuje ono w wszystkich państwach członkowskich UE i ma pierwszeństwo przed przepisami krajowymi. Jego celem jest wyeliminowanie sprzeczności w zakresie świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.
Unia dała swoim członkom swobodę dotyczącą ustalania prawa do emerytur, jednakże wprowadziła jednakże pewne zasady ponad prawa krajowe.
Unia Europejska wprowadziła zasady równości i sumowania okresów ubezpieczenia lub zamieszkania, co pozwala na traktowanie obywateli UE na równych prawach i uwzględnianie okresów pracy w innych państwach członkowskich przy obliczaniu emerytury.
Ciąg dalszy artykułu pod zdjęciem.
Emerytura w Polsce
W Polsce kwestię świadczeń emerytalnych reguluje Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Artykuł 15 tej ustawy stanowi, że podstawą do wyliczenia emerytury jest średnia podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne w ciągu 10 lat kalendarzowych, wybranych przez ubezpieczonego, z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających rok, w którym składany jest wniosek o emeryturę lub rentę.
Dzięki zasadzie równości i sumowania okresów ubezpieczenia płatnik, który w Polsce ma staż pracy niewystarczający do nabycia uprawnień emerytalnych, będzie mieć doliczony staż pracy odbyty we wszystkich innych państwach członkowskich.
Unijne systemy zabezpieczenia społecznego obejmują również te osoby, które są obywatelami państw całego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w tym Norwegii, a także Islandii, Liechtensteinu, oraz Szwajcarii.
Emerytura ze… Szczecina i czasem z kłopotami
Osoby, które związały swoje życie zawodowe z Norwegią najczęściej chcą załatwiać swoje sprawy emerytalne właśnie w Norwegii. Co więc należy zrobić, przygotowując się do emerytury?
Warto wiedzieć, że złożenie wniosku o emeryturę przez NAV to tylko początek naszej drogi. NAV w tym momencie powinien skontaktować się bezpośrednio z ZUS. I bez względu na to, z jakiego rejonu Polski pochodzi podatnik i gdzie ma swoje żywotne centrum interesów, NAV będzie kontaktować się z oddziałem ZUS w Szczecinie. To jedyna wyznaczona przez Zakład komórka, uprawniona do zajmowania się sprawami Polaków ubezpieczonych w Norwegii.
W tym momencie mogą pojawić się problemy. Nie są regułą, ale zdarzają się niepokojąco często. Bywa, że NAV wydaje tymczasowe decyzje odmowne, argumentując to brakiem informacji z Polski. W tego typu decyzjach jest zapis informujący, że ostateczna decyzja będzie wydana dopiero po uzyskaniu informacji na temat przepracowanych okresów w Polsce z ZUS.
Jeśli zaś podatnik miał w swojej historii inne okresy składkowe w innych krajach, trzeba uzbroić się w cierpliwość w pilotowaniu swoich spraw emerytalnych.
Jak obliczyć swoją emeryturę? Jak wywalczyć swoją emeryturę w wysokości, która naprawdę należy się za lata pracy w różnych krajach świata – w tym w Polsce i w Norwegii? Zapraszamy do nas na konsultacje.
+47 463 688 87 Dariusz [email protected]
Foto okładkowe -Rita-👩🍳 und 📷 mit ❤ z Pixabay